A-specifiek

Deze week was er in het Spine & Joint Centre een bijeenkomst van fysiotherapeuten uit Rotterdamse pluspraktijken. Die bijeenkomst stond in het kader van een mooie nieuwe ontwikkeling om rugklachten beter te behandelen. Het gaat dan om zogenaamde a-specifieke of non-specifieke rugklachten. Tijdens het overleg kwam ik in een discussie terecht over het gebruik van deze term.
Na veel heen en weer gepraat werd mij uiteindelijk duidelijk dat het gebruik van deze term noodzakelijk is ten aanzien van verantwoordelijkheid: als een rugklacht een specifieke oorzaak heeft, zoals een tumor of breuk, dan moet daar eerst een specialist naar kijken voordat een fysiotherapeut er iets mee mag. Gebeurt dat niet en gaat er iets fout dan is de fysio aansprakelijk, en dat wil ie natuurlijk niet. Zo ver kan ik er wel mee leven.
Toch blijft bij mij het gevoel hangen dat er iets fundamenteel fout is met deze terminologie. Het woord a-specifiek geeft aan dat er geen structurele (!) oorzaak voor de klachten kan worden aangetoond. Dit wordt soms ook aangeduid als dat er geen pathologie kan worden gevonden die de klachten kan verklaren. Hiermee komen we op een glijdende schaal. Want van 'geen structurele oorzaak' of 'geen pathologie' gevonden naar 'geen lichamelijke oorzaak' is nog maar een kleine stap. En sinds de introductie van het bio-psychosociale model, door psychiater George Engel, is het heel gemakkelijk de aandacht te verleggen naar de psychologische aspecten van een probleem. Nu is daar ook niets mis mee. Sterker: bij alle klachten speelt de psyche altijd ook een rol. Het gaat me echter te ver als de fysieke kant vervolgens in een heel klein hoekje wordt gezet of soms zelfs geheel vergeten. 
En ik kan me maar niet aan de indruk onttrekken dat die term, a-specifiek, daar mede schuldig aan is. Het lijkt alsof men a-specifieke klachten niet als echte pathologie beschouwt. Dit terwijl de wetenschap steeds meer duidelijk maakt dat die aanvankelijk als on-echt beschouwde  aandoeningen op termijn leiden tot echte! Zo veronderstellen veel mensen nog steeds dat hun hernia de oorzaak van hun klachten is, terwijl er vaak al lange periodes van niet-optimale werking van de rug aan vooraf zijn gegaan. Het gebruik van de term a-specifiek belemmert het in vrijheid denken over de etiologie van rugklachten. Als we rugklachten echt  beter willen leren begrijpen zullen we af moeten van specifiek en a-specifiek!